Η ομαδική ψυχοθεραπεία βοηθάει τους ανθρώπους που θέλουν να μάθουν να αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη επιτυχία τις δυσκολίες της ζωής και να βελτιώσουν τις διαπροσωπικές τους αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους.
Η συνεδρία γίνεται με μια ομάδα ανθρώπων, και με συντονιστές έναν ή δύο ψυχοθεραπευτές.
Μετά από κάποιο διάστημα ατομικής ψυχοθεραπείας, η ομαδική βοηθάει το άτομο να ωριμάσει, να εξελιχθεί, να βελτιώσει τις διαπροσωπικές του σχέσεις και να έρθει πιο κοντά σε αυτό που ονομάζουμε αυτογνωσία.
Επίσης, μπορεί να βοηθήσει άτομα που υποφέρουν από άγχος ή κατάθλιψη.
Ο συντονιστής της ομάδας επιλέγει ως υποψήφιους όσους μπορούν να κερδίσουν κάτι από αυτού του είδους την ψυχοθεραπεία, αλλά και όσους μπορούν με την παρουσία τους να επιδράσουν βοηθητικά στα υπόλοιπα μέλη.
Τα άτομα που συμμετέχουν σε μια ομάδα μοιράζονται με τα υπόλοιπα μέλη προσωπικά τους ζητήματα, σκέψεις και συναισθήματα.
Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να μοιραστεί καταστάσεις από την καθημερινότητα του, γεγονότα που θεώρησε σημαντικά την εβδομάδα που μεσολάβησε, πως αντέδρασε σε αυτά κ.α.
Μπορεί όμως και να μοιραστεί τα συναισθήματα και τις σκέψεις του για θέματα με τα οποία είχαν ασχοληθεί μέσα στην ομάδα στις προηγούμενες συνεδρίες.
Τα θέματα της συζήτησης δεν είναι προκαθορισμένα, απλά προκύπτουν αυθόρμητα.
Τα μέλη που ακούνε το θέμα που φέρνει στην επιφάνεια κάποιο άτομο της ομάδας, μπορούν να ανταποκριθούν στηρίζοντάς το, ασκώντας κριτική ή εκφράζοντας τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.
Το άτομο που παρουσιάζει το πρόβλημά του εισπράττει δύναμη ακούγοντας πως υπάρχουν κι άλλοι που νιώθουν και σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο.
Επίσης, οι ιδέες και οι προτάσεις των άλλων τους βγάζουν από τον λαβύρινθο και τους προσφέρει ικανοποίηση η σκέψη πως δεν είναι μόνοι με το πρόβλημα τους.
Τι άλλο σημαντικό κερδίζουν τα άτομα στην ομάδα;
Το κάθε άτομο είναι σε θέση να συνειδητοποιήσει κάποιες συμπεριφορές του και στοιχεία του χαρακτήρα του που ίσως να του δημιουργούν πρόβλημα στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
Ακόμα και να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τις δυσκολίες που του παρουσιάζονται, αλλά και την στάση του απέναντι στην ίδια τη ζωή.
Πώς γίνεται αυτό; Μέσα από τις αντιδράσεις των υπόλοιπων μελών απέναντι στη στάση του και στη συμπεριφορά του.
Με την βοήθεια της ομάδας το άτομο μπορεί να πειραματιστεί, να δοκιμάσει νέες συμπεριφορές πριν τις κάνει πράξη στη ζωή τους εκτός ομάδας.
Έτσι μπορεί να δει πόσο αποδεκτές και αποτελεσματικές είναι και αναλόγως να τις υιοθετήσει ή όχι.
Η ομάδα είναι προτιμότερο να αποτελείται από άτομα διαφορετικά μεταξύ τους και με διαφορετικές ανησυχίες. Με αυτό τον τρόπο αποτελεί περισσότερο μια μικρογραφία του πραγματικού κόσμου, μια μικρή κοινωνία.
Έτσι η ομάδα μπορεί να αποτελείται από γυναίκες και άντρες με διαφορετική ηλικία και διαφορετική οικογενειακή και οικονομική κατάσταση.
Κάθε μέλος της ομάδας πρέπει να είναι παρόν σε κάθε εβδομαδιαία συνάντηση της ομάδας, και μάλιστα την καθορισμένη ώρα.
Οι πληροφορίες, τα γεγονότα και τα συναισθήματα που μοιράζονται τα μέλη είναι απόλυτα εμπιστευτικά και δεν θα πρέπει να μεταφέρονται εκτός ομάδας. Το ίδιο και τα προσωπικά στοιχεία των μελών, δηλαδή το όνομα, η ηλικία κτλ.
Τα νέα μέλη έχουν χρόνο να προσαρμοστούν και να νιώσουν οικεία, γι αυτό και την πρώτη τους φορά μπορούν μόνο να ακούν και να μην μιλήσουν για τον εαυτό τους.
Και αργότερα όμως, αν δεν το επιθυμεί κάποιος δεν είναι υποχρεωμένος να ανοιχτεί και να μοιραστεί τους προβληματισμούς του, αν δεν νιώθει έτοιμος. Θα πρέπει όμως να γνωρίζει ότι μόνο εκθέτοντας τις ανησυχίες του θα ωφεληθεί ουσιαστικά.
Ο αριθμός των μελών πρέπει να είναι από 4 έως 12, ώστε να επαρκεί ο χρόνος για όλους, ενώ η διάρκεια κάθε συνεδρίας είναι 2 ώρες.
Κατά μέσο όρο οι συνεδρίες μιας ομάδας κρατάνε 3 με 4 χρόνια.
Γιώτα Δαϊρούση
Ψυχολόγος