Όλο και περισσότερο γίνεται λόγος στις μέρες μας για την υγιεινή διατροφή μέσα από άρθρα στο διαδίκτυο, στα περιοδικά, αλλά και στις τηλεοπτικές εκπομπές.
Αν και η προώθηση της υγιεινής ζωής είναι θετικό γεγονός, δυστυχώς έχει και την αρνητική της πλευρά. Και αυτή ονομάζεται ορθορεξία.
Ορθορεξία ή νευρική ορθορεξία, όπως είναι ο επιστημονικός όρος της ασθένειας, ορίζεται η διατροφική διαταραχή που περιλαμβάνει απόλυτη ή υπερβολική κατανάλωση υγιεινών τροφών σε σημείο εμμονής και αποφυγή ανθυγιεινών.
Όπως η ανορεξία περιέχει φόβο για πρόσληψη κιλών, έτσι και η ορθορεξία περιέχει φόβο για διάφορες ασθένειες που προκαλούνται από την κατανάλωση πολλών «κακών» τροφών.
Η διαφορά της από τις άλλες διατροφικές διαταραχές είναι ότι η ορθορεξία αφορά την ποιότητα του φαγητού και όχι την ποσότητα.
Η σημερινή κοινωνία προωθεί όλο και περισσότερο το μοντέλο της υγείας, πράγμα που φυσικά είναι καλό. Οι άνθρωποι όμως, έχουν την τάση να υπερβάλλουν και σε αυτό, δηλώνουν οι ειδικοί.
Δηλαδή; Αποφεύγουν κοινωνικές συναντήσεις, εκδηλώσεις και εξόδους ώστε να αποφύγουν τροφές που δεν θέλουν να καταναλώσουν, δίνοντάς τους έτσι μια δύναμη ανύπαρκτη.
Σύνηθες φαινόμενο των ατόμων που πάσχουν από ορθορεξία, είναι η υποτιθέμενη δυσανεξία τους στη γλουτένη, διάγνωση που έχουν βγάλει μόνοι για τον εαυτό τους.
Οι λάθος τροφές γι αυτούς αποτελούν πηγή όλων τους των προβλημάτων.
Υγιεινή διατροφή σημαίνει μέτρο και όχι εμμονή.
Αν βρεθείτε ένα βράδυ καλεσμένοι σε κάποιο σπίτι και σας προσφέρουν τηγανιτές πατάτες, μπορείτε να φάτε ελεύθερα. Το σώμα σας και ο οργανισμός σας μπορεί να αντέξει μία στις τόσες και την πρόσληψη τέτοιων τροφών, υποστηρίζουν οι διατροφολόγοι.
Ο ενθουσιασμός για τις υγιεινές τροφές μπορεί να μετατραπεί σε ορθορεξία όταν γίνεται εμμονή η οποία επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα του ανθρώπου, την φυσική του κατάσταση, την κοινωνική του ζωή και την πνευματική του υγεία.
Όταν δηλαδή οδηγείται σε υπερβολικό χάσιμο κιλών και όταν απομονώνεται και αποφεύγει τις κοινωνικές συναναστροφές και τις εξόδους για φαγητό, ψάχνοντας διαρκώς δικαιολογίες.
Οι επιπτώσεις της ορθορεξίας μπορούν να είναι το ίδιο δύσκολες όπως και αυτές που προκαλούνται από τις υπόλοιπες διατροφικές διαταραχές.
Αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από το επιθυμητό. Σε σοβαρά προβλήματα για την υγεία του, όπως είναι η ασιτία, η αναιμία, η βραδυκαρδία, αλλά και ορμονικές διαταραχές.
Σύμφωνα με έρευνες, όσοι κατευθύνονται σε έναν υγιεινό τρόπο διατροφής γιατί θεωρούν πως το απαιτεί η καριέρα τους έχουν αυξημένες πιθανότητες να φτάσουν στην ορθορεξία.
Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν γιατροί, τραγουδιστές, χορεύτριες, αθλητές και άνθρωποι του θεάματος που προβάλλονται συχνά.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν στην εκδήλωσή της είναι η ηλικία, το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο, η κοινωνική θέση και η οικονομική κατάσταση.
Η ορθορεξία έχει εμφανιστεί έντονα τα τελευταία 20 χρόνια.
Η αναφορά στον όρο έγινε πρώτη φορά το 1997 από τον Αμερικανό Δρ. Steve Bratman.
«Κάποιος που περνά τις ημέρες του τρώγοντας βρώμη μπορεί να νιώθει τόσο άγιος σαν να είχε αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή του στη βοήθεια των αστέγων», έχει δηλώσει ο ίδιος.
Σύμφωνα με τον Steve Bratman, αν αντιμετωπίζει κάποιος τις περισσότερες από τις παρακάτω συμπεριφορές, τότε είναι πολύ πιθανό να πάσχει από ορθορεξία και να μην το ξέρει!
- Αν ξοδεύει πάνω από 3 ώρες τη μέρα για να σκέφτεται τη δίαιτά του.
- Αν προγραμματίζει το κάθε του γεύμα μέρες πριν.
- Αν η θρεπτική αξία του γεύματός του είναι πιο σημαντική από την ευχαρίστηση της κατανάλωσής του.
- Αν έχει μειωθεί η ποιότητα της κοινωνικής του ζωής από τότε που αυξήθηκε η ποιότητα της διατροφής του.
- Αν τονώνεται η αυτοπεποίθηση του όταν τρώει υγιεινά.
- Αν η διατροφή του δεν του επιτρέπει να βγει και να φάει έξω μαζί με άλλους.
- Αν αισθάνεται ενοχές όταν παραστρατεί από τις διατροφικές του συνήθειες.