“Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει”, λέει μία σοφή παροιμία του λαού μας. Ψάχνοντας για την ιστορία του παγωτού, το οποίο έχουμε συνδυάσει με τους θερινούς μήνες, και αποτελεί έδεσμα που προκαλεί ευεξία στους ουρανίσκους μας, ανακάλυψα ότι οι πρόγονοι μας τον 5ο αιώνα π.Χ. απολάμβαναν στους δρόμους και τις πλατείες αυτό το υπέροχο δροσερό γλυκό. Μα είναι δυνατόν; Κι όμως, μάζευαν πάγο από τις κορυφές των βουνών, το ανακάτευαν με μέλι και δρόσιζαν τους οισοφάγους τους. Ο μεγάλος δε γιατρός της αρχαιότητας Ιπποκράτης συνταγογραφούσε πάγο, γιατί αύξανε την ευεξία και μάλιστα όχι σκέτο, αλλά ανακατεμένο με φρούτα και μέλι. Μη ξεχνάμε φυσικά, ότι αγαπημένο γλυκό του μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν ο πάγος με μέλι και χυμούς φρούτων, ενίοτε δε έτρωγε πάγο αρωματισμένο με κρασί.
Οι Ρωμαίοι από την άλλη, οι οποίοι θαύμαζαν και αντέγραφαν τον Ελληνικό πολιτισμό, αντέγραψαν και το παγωτό. Λέγεται ότι ο πρώτος Ρωμαίος που έφαγε το πρώιμο αυτό παγωτό ήταν ο Νέρωνας, ο οποίος έστειλε στρατιώτες του να φέρουν πάγο και του το πρόσφεραν με ώριμα φρούτα και μέλι. Λέγεται δε ότι του άρεσε τόσο πολύ, που εμπνεύστηκε τρόπους για να μπορεί να το συντηρεί ανοίγοντας λάκκους και σκεπάζοντάς τους με άχυρα.
Υπάρχει βέβαια και η εκδοχή πως το παγωτό πρωτοεμφανίστηκε στην Κίνα και το κατασκεύαζαν από γάλα, μέλι, βρασμένο ρύζι και χιόνι Ιμαλαΐων. Το διατηρούσαν δε για εβδομάδες σε πολύ βαθιές υπόγειες αποθήκες. Επίσης λέγεται ότι ένα παγωμένο γλυκό με φρούτα και μέλι ήταν το αγαπημένο έδεσμα των Φαραώ.
Το σύγχρονο παγωτό όμως το εφηύραν οι Ιταλοί τον 17ο αιώνα. Ήταν ένα μείγμα κρέμας, ζάχαρης και φρούτων τα οποία χτυπούσαν για ώρες με πάγο και αλάτι. Τα Ιταλικά παγωτά έφθασαν ως τις Βερσαλλίες μέχρι το τέλος του 17ου αιώνα. Ο πρώτος παγωτατζής στην ιστορία φυσικά ήταν Ιταλός, ο Φραντσέσκο Προκόπιο Κούτο, ο οποίος άνοιξε παγωτατζίδικα στην Ιταλία και Γαλλία το 1686. Ένα κατάστημά του, το «Le Procope» υπάρχει μέχρι σήμερα.
Τον 19ο αιώνα η Αμερική γνωρίζει το παγωτό και ο πρόεδρος Ουάσιγκτον ενθαρρύνει τους σεφ του να ανακαλύψουν νέες γεύσεις. Άλλωστε η ευρεία κατανάλωση παγωτού ξεκίνησε στην Αμερική το 1843, όταν μια Αμερικανίδα νοικοκυρά ανακάλυψε την πρώτη παγωτομηχανή, ενώ το 1919 με την ποτοαπαγόρευση έκλεισαν χιλιάδες μπαρ και άνοιξαν άπειρα παγωτατζίδικα. Μην ξεχνάμε ότι οι Αμερικάνοι αποκαλούν το παγωτό Εθνικό επιδόρπιο.
Στην Ελλάδα το πρώτο εργοστάσιο παγωτών άνοιξε το 1934 στο Βοτανικό. Οι παγωτατζήδες ήταν το σύμβολο της μεταπολεμικής Ελλάδας που εκσυγχρονιζόταν. Το παγωτό στον Β παγκόσμιο πόλεμο ήταν το σύμβολο του Ιταλικού έθνους και αντιπροσώπευε την Δημοκρατία, αφού ο Μουσολίνι είχε απαγορεύσει να πωλείται στην χώρα του γιατί το θεωρούσε πολύ Αμερικάνικο. Ελληνικό, ιταλικό, κινέζικο, αμερικάνικο, όποιοι κι αν είναι οι δρόμοι του παγωτού εμείς κάθε χρόνο θα μετράμε τα παγωτά που τρώμε νιώθοντας τύψεις για τις θερμίδες που μας προσθέτουν κιλά.
Κείμενο: Δέσποινα Δαϊρούση
Φωτογραφίες: Google